Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Rüstem Cangi, son günlerde yaşanan zirai don olaylarına dikkat çekerek, örtü altı meyveciliğin önemini vurguladı. Nisan ayında birçok ilde hava sıcaklığının sıfırın altına düşmesi ve kar yağışının etkili olmasıyla birlikte, özellikle meyve ağaçları büyük zarar gördü. Cangi, bu tür olumsuzlukların önüne geçmek için örtü altı meyveciliğin yaygınlaştırılması gerektiğini belirtti.

Zirai Donun Meyve Üretimine Etkileri

Prof. Dr. Rüstem Cangi, zirai donun özellikle Tokat gibi meyveciliğin önemli merkezlerinde büyük hasara yol açtığını ifade etti. Fındık, ceviz, kiraz, şeftali gibi meyvelerin yanı sıra bağlarda da ciddi zararların meydana geldiğini belirten Cangi, üreticilere geçmiş olsun dileklerini iletti. Tarla ürünlerinde ise hasarın daha az olduğunu söyledi.

Cangi, ürün seçiminin önemine de değinerek, her bölgenin kendi koşullarına uygun çeşitlerin tercih edilmesi gerektiğini vurguladı. Antalya ve Mersin gibi bölgelerde örtü altı meyveciliğin yaygın olarak yapıldığını, muz, kayısı, erik ve şeftali gibi ürünlerin bu yöntemle yetiştirildiğini hatırlattı. Kiraz gibi ürünlerde de örtü altı meyveciliğe geçilmesi gerektiğini, çünkü bu yöntemin dondan korunmanın en etkili yollarından biri olduğunu söyledi.

Türkiye'nin örtü altı yetiştiricilik konusunda deneyim ve teknolojide belli bir düzeye ulaştığını belirten Cangi, şu bilgileri paylaştı:

• Ülkemizin 80 ilinde örtü altında sebze yetiştirilirken, özellikle Antalya, Mersin ve Adana illerinde erkenciliğe yönelik örtü altında meyve yetiştiriciliği yapılmaktadır.
• Son yıllarda örtü altı meyve yetiştiriciliği hem alan hem de yetiştirilen türler açısından artış göstermektedir.
• Ülkemizde 2024 yılında örtü altı yetiştiriciliği yapılan 776 bin dekarın yaklaşık 65 bin dekarında örtü altı meyve yetiştiriciliği yapılmaktadır.
• Ülkemizde 2024 yılında ilk sırada muz olmak üzere çilek, nektarin, üzüm, erik, kayısı, dut ve maviyemiş gibi 1 milyon ton meyve örtü altında üretilmiştir.

Örtü Altı Meyveciliğin Avantajları

Prof. Dr. Cangi, örtü altı meyveciliğin birçok avantajı olduğunu vurguladı. Özellikle ilkbahar geç donlarının yaşandığı bölgelerde, kiraz gibi bazı ürünlerde sera ısısı artırılarak ürünün rahatlıkla alınabildiğini belirtti. Ayrıca, soğuklama ihtiyacı yüksek olan türlerde sera teknolojileri üzerinde araştırmalar yapılması gerektiğini ifade etti.

Örtü altı meyveciliğin açık alandaki üretime göre daha maliyetli olduğunu kabul eden Cangi, ancak erken ürün alma, don ve dolu gibi olumsuz iklim koşullarından korunma açısından önemli bir avantaj sağladığını söyledi. Seralarda ısıtma için fanlı ısıtıcılar, radyant ısıtıcılar ve jeotermal kaynaklardan yararlanıldığını da ekledi.

Prof. Dr. Rüstem Cangi'nin açıklamalarına göre, Tokat'ta yaşanan zirai don felaketi, meyve üreticilerini derinden etkilemiş durumda. Ancak, örtü altı meyvecilik gibi modern yöntemlerle bu tür olumsuzlukların önüne geçmek mümkün. Üreticilerin bu konuda bilinçlenmesi ve gerekli yatırımların yapılması, hem ülke ekonomisi hem de meyve üretimi açısından büyük önem taşıyor. Unutmayalım ki, iklim değişikliğinin etkileri her geçen gün daha da artarken, tarımda da yeni çözümler bulmak kaçınılmaz hale geliyor.