Hakkari'nin Çukurca ilçesine bağlı Uzundere köyü sakinleri, 1995 yılında terör olayları nedeniyle terk etmek zorunda kaldıkları topraklarına tam 30 yıl sonra geri döndü. Yıllar süren hasretin ardından köylerine dönen vatandaşlar, duygusal anlar yaşadı. Bu dönüş, bölgedeki güvenlik durumunun iyileşmesiyle mümkün oldu.
Uzundere'nin Acı Dolu Geçmişi
Irak sınırına yakın bir konumda bulunan Uzundere, 1990'lı yıllarda terör örgütü PKK'nın hedefi haline gelmişti. Köy, terör saldırıları nedeniyle tamamen boşaltılmış ve köy halkı, Hakkari merkez başta olmak üzere çevre il ve ilçelere göç etmek zorunda kalmıştı. Bu zorunlu göç, Uzundere sakinleri için büyük bir travma olmuş ve doğdukları topraklardan ayrılmak zorunda kalmışlardı.
Güvenlik güçlerinin bölgede sağladığı huzur ortamının ardından, Uzundere sakinleri Kaymakamlık izniyle eski yerleşim yerlerini ziyaret etmeye başladı. Harabeye dönen evlerini gezen köylüler, hem hüzünlendi hem de umutlandı. Köy muhtarı Nebi Gültekin'in ifadesiyle, "Çocuklarım doğduğum evi ilk kez gördü." Bu sözler, yaşanan hasretin ve özlemin ne kadar büyük olduğunu gözler önüne seriyor.
Uzundere Köyü Muhtarı Nebi Gültekin, 1990'lı yıllarda bölgede yaşanan terör olaylarının büyük mağduriyetlere yol açtığını belirtiyor. Altı çocuk babası olan Gültekin, duygularını şu sözlerle dile getiriyor:
Doğduğum eve 30 yıl sonra ilk kez geliyorum. Allah devletimize zeval vermesin. Devletimizin terör örgütüne karşı yürüttüğü başarılı operasyonlar sayesinde beldemizi tekrar gördük. Buradan göç ettiğimizde 18 yaşındaydım. Çocuğum şu an 23 yaşında. Torunlarım var. Çocuklarım doğduğum evi ilk defa gördü. Burada 1995'te yoğun çatışmalar yaşandı. Bir gecede 11 şehit verdik. 600 güvenlik korucumuz vardı. Kalabalık bir beldeydik.
Gültekin, yıllar önce ayrıldıkları Uzundere'de görev yaptığı dönemde şehit olan arkadaşlarının mezarlarını ziyaret etmenin kendisini derinden etkilediğini ifade ediyor. Bu ziyaretler, geçmişte yaşanan acıları bir kez daha hatırlatırken, vatan sevgisinin ve şehitlere olan minnetin ne kadar büyük olduğunu gösteriyor.
Geleceğe Umutla Bakmak
Van'a göç eden 35 yaşındaki İpek Dayan ise, göç ettiklerinde henüz beş yaşında olduğunu anlatarak, duygularını şu şekilde ifade ediyor:
Göç ettiğimizde 5 yaşındaydım. Olayları çok az hatırlıyorum. Buraya büyük bir özlemim vardı. Dünyaya geldiğim toprakları görmenin sevincini yaşıyorum. Buraya yerleşmek istiyoruz.
İpek Dayan'ın bu sözleri, Uzundere halkının geleceğe umutla baktığını ve köklerine dönme arzusunu açıkça ortaya koyuyor.
Uzundere'nin yeniden canlanması, bölgedeki diğer köyler için de umut ışığı olacak. Güvenliğin sağlanması ve devletin desteğiyle, Uzundere gibi terörden zarar gören diğer köylerin de yeniden eski günlerine dönmesi mümkün olabilir.
Uzundere'nin yeniden imar edilmesi ve köy halkının topraklarına dönmesi, bölgedeki sosyal ve ekonomik hayatın canlanmasına katkı sağlayacak. Köy halkının kendi topraklarında yeniden üretime başlaması, bölge ekonomisine önemli bir katkı sunacak ve istihdam olanakları yaratacaktır. Ayrıca, Uzundere'nin tarihi ve kültürel mirasının korunması, bölge turizminin gelişmesine de yardımcı olacaktır.
